WORMEN bij kippen

In het artikel hieronder zullen wij de diverse wormen behandelen die het meest in kippen voorkomen.  Door een goede controle , het bekijken van de kip(pen) is vaak al iets waar te nemen. Door het nemen van monsters is vaak vast te stellen met welke worm we te maken hebben. Voor een hobby kippenhouder is het daarom belangrijk om preventief te werk te gaan:  Voorkomen is beter dan genezen. Met een aantal middelen is op eenvoudige doch consequente wijze wormen te voorkomen.

Bij kippen komen verschillende soorten wormen voor, maar niet alle wormen hoeven last veroorzaken bij de kippen. Er zijn helaas wel een paar soorten waarbij de kippen last kunnen krijgen en ziek kunnen maken. De wormsoorten waarbij de kippen het meeste hinder ondervinden zijn de spoelwormen (grote en kleine), de lintworm en de haarworm.

Spoelwormen

De spoelworm is een rondworm en de meest voorkomende worm bij kippen. Bij de kippen verblijft de grote spoelworm in de dunne darm van de kippen, waar de kleine spoelworm zich in de blinde darm bevindt. Beide soorten leven van het half verteerde voedsel dat zich door het darmstelsel beweegt en dit voedsel wordt dus van de kippen ontnomen. Wanneer er langere tijd spoelwormen leven in het darmstelsel van de kippen kunnen deze zodanig gegroeid zijn dat er reeds irritaties, ontstekingen of zelfs bloedingen kunnen zijn ontstaan aan de darmwand. De grote spoelworm wordt maximaal 5 centimeter lang waar de kleine spoelworm niet langer wordt dan ongeveer 2,5 centimeter. De kleine spoelworm is voor de kippen redelijk onschadelijk, omdat deze zo klein is, maar de grote spoelworm is in grote aantallen erg ziekteverwekkend. Kippen kunnen hierdoor overlijden.

Lintwormen

Lintwormen zijn platwormen en leven vooral in de darm lumen, de holtes in de darmen, en voeden zich net als de spoelworm met het voedsel wat door de darmen wordt verwerkt. De lintworm veroorzaakt geen wondjes in de darmwand, maar kan na langdurige infectie wel zorgen voor vermoeidheid, vermagering, benauwdheid of zelfs leiden tot sterfte van de kippen. Dit komt door het ontnemen van het voedsel van de kippen (waardoor ze vermageren) en de aantasting van het afweersysteem van de kippen. Hierdoor zijn de kippen ook meer vatbaar voor ziektes. Het gevaar van de lintworm is dat deze erg lang in een tussengastheer als een slak of kever kan blijven leven.

Haarwormen

De haarworm, ook wel draadworm genoemd, hecht zich aan het slijmvlies in de dunne darm of slokdarm. Meestal veroorzaakt dit een ontsteking. Een Infectie van de haarworm kan leiden tot vermagering, bloedarmoede en bloederige diarree. De haarworm is met het blote oog vrijwel niet te zien, omdat deze heel dun zijn, en wordt vaak niet langer dan 3 centimeter. De haarworm komt een stuk minder vaak voor dan de spoelworm, maar omdat de haarworm zich veel sneller voortplant, is deze ook schadelijker voor de besmette kippen.

Symptomen van wormen

Over de symptomen in het algemeen valt te zeggen dat het vaker voorkomt bij jongere kippen. Daarnaast is de infectie van de worm een proces en valt er niet direct iets te merken aan besmette kippen. Vermagering en al dan niet bloederige diarree zijn symptomen van een worminfectie. Vaak zullen de kammen ook verbleken en uitdrogen door het gebrek aan vitamine (dat dus door de worm wordt opgenomen). Daarnaast zullen de kippen ook een wat zieke indruk wekken door bijvoorbeeld bol te gaan zitten en wat minder actief te bewegen dan normaal(slapers)

Besmetting van de wormen

Alle bovenstaande wormen leggen eitjes die met de ontlasting van de kippen, maar ook de ontlasting van andere vogels naar buiten komen. Deze eitjes worden dan door insecten als regenwormen, kevers of slakjes opgegeten, waarna deze weer de infectie verspreiden wanneer ze worden opgepikt door de kippen Ook kunnen kippen voer oppikken wat in de besmette ontlasting heeft gelegen. Bij een open kippenhok is de kans op besmetting van buitenaf het grootst. Rondvliegende mussen of duiven kunnen besmette ontlasting in het kippenhok deponeren. Na vertering van bijvoorbeeld een besmet kevertje komen de larven vrij in de maag. De spoelworm legt dagelijks ongeveer 200.000 eitjes die eerst twee weken moeten groeien voordat ze weer besmettelijk zijn. Het groeien van de eitjes en larven gaat sneller bij warme en vochtige omstandigheden. Daarom komt de infectie ook vaker in de zomermaanden voor. De eitjes van de haarworm zorgen na een week alweer voor besmettelijke haarwormen en kunnen dus zeer snel voor een grootschalige infectie zorgen. Lintwormen kunnen na twee weken alweer eitjes leggen.

Bestrijding van de wormen

Omdat de verspreiding voornamelijk via kleine insecten verloopt, is het bestrijden van de insecten een handig preventiemiddel om de verspreiding te beperken of te voorkomen. Dit kan door het strooisel goed droog en schoon te houden en het regelmatig te verversen. Het voer in bakken geven werkt ook goed. Wanneer besmetting al heeft plaatsgevonden zijn er verschillende middelen die de wormen bestrijden.

Preventief behandelen

Wormen veroorzaken de enige inwendige ziekte bij kippen waar het aangeraden wordt om de kippen hiertegen preventief te behandelen. Omdat een besmetting van wormen gemakkelijk kan gebeuren en een reële dreiging is (besmetting van wormen komt vaak voor). Kippen laten niet snel zien dat ze ziek zijn. Als je het eenmaal kan zien, is het vaak te laat. Preventief behandelen tegen wormen wordt daarom aangeraden. Vaak gaan kippen alleen dood van een hevige besmetting aan wormen. De kippen worden mager en raken verzwakt, hierdoor zijn ze vele malen meer vatbaar voor andere ziektes. Om die reden is preventief behandelen erg aan te raden.